Hãy cùng tìm hiểu một số vấn đề ưu / nhược điểm khi tham gia lựa chọn phương án thuê pin
Dù giá pin xe điện đã giảm ngoại mục từ mức 1000usd/kwh năm 2010 về mức 150usd/kwh năm 2020 (Tham khảo: BloombergNEF), giá thành cho cả khối pin vẫn là chi phí lớn trên một chiếc xe. Chính vì vậy việc thay vì mua đứt khối pin, hiện nay một số hãng xe đã đề xuất phương án thuê pin để giảm chi phí sở hữu xe điện cho khách hàng của mình. Về phía người dùng, chúng ta hãy cùng tìm hiểu một số vấn đề ưu / nhược điểm khi tham gia lựa chọn phương án thuê pin.
Ưu điểm:
- Hạ giá thành ban đầu phải sở hữu xe xuống thấp hơn xe hơi động cơ đốt trong truyền thống
- Loại bỏ nguy cơ đội chi phí thay thế, bảo trì hỏng hóc của bộ pin cho người sử dụng
Nhược điểm:
- Mất tiền thuê bao hàng tháng cho nhà sản xuất với chi phí hoàn toàn phụ thuộc vào chính sách của nhà sản xuất.
- Tranh chấp pháp lý về trách nhiệm nếu chiếc xe xảy ra va chạm hoặc gặp vấn đề.
- Rủi ro về quyền riêng tư của người sử dụng bị xâm phạm bởi nhà sản xuất xe với các thiết bị theo dõi gắn trên khối pin.
Tiêu biểu nhất cho chính sách thuê bao pin phải kể đến là nhà sản xuất xe điện NIO tại thị trường Trung Quốc và Vinfast tại thị trường Việt Nam. Nếu như NIO theo đuổi chính sách thuê bao pin bao gồm hệ thống trạm đổi pin nhanh giúp chiếc xe có thể tái nạp đầy nhanh như đổ xăng truyền thống. Việc này đòi hỏi chiếc xe phải được thiết kế đặc biệt để đảm bảo quá trình tháo lắp bộ pin thuận lợi và an toàn mà vẫn đảm bảo kết cấu bền vững của chiếc xe. Thì Vinfast theo đuổi chính sách thuê pin chỉ đơn thuần nhằm tách giá thành sở hữu pin ra khỏi chiếc xe cho người dùng, còn kết cấu vẫn là theo đuổi giải pháp sạc nhanh tại các trạm sạc nhanh giống như Tesla hay hầu hết các hãng xe có xe chạy điện khác.
Chúng ta đều thấy rằng với việc tách giá thành khối pin ra khỏi giá thành xe sẽ làm giảm giá thành đáng kể để sở hữu chiếc xe thuần điện, như chiếc xe điện đình đám Vfe34 của Vinfast đã bán trên thị trường thì thậm chí bạn có thể sở hữu chiếc xe điện với đầy đủ các tính năng vượt chội so với xe động cơ đốt trong cùng phân khúc với giá rẻ hơn. Thêm nữa, vì pin không thuộc sở hữu của người sở hữu xe mà thuộc sở hữu của nhà sản xuất, nên người dùng không còn phải lo lắng về việc chai pin hay hỏng hóc của khối pin này nữa, việc đó đã được lo bởi nhà sản xuất.
Tuy nhiên, việc phải thuê pin cũng đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải giành ra một mức chi phí cố định định kỳ hàng tháng cho khoản này, cụ thể hiện nay Vinfast đang để ở mức rất hợp lý cho người sở hữu chiếc xe Vfe34 của mình: 657.500 đồng/tháng cho mức đi 500km/tháng, và trả thêm 1.315VNĐ/km khi có phụ trội (Tham khảo: Phí thuê bao pin VinFast VF e34), bạn hiện giờ chỉ có thể thuê pin của Vinfast cho chiếc xe này mà không thể sử dụng khối pin của bất cứ bên thứ ba nào, cũng đồng nghĩa với việc bạn phải hoàn toàn phụ thuộc vào mức phí mà nhà sản xuất này đưa ra cho bạn nếu muốn chiếc xe của bạn có thể vận hành. Hiện nay Vinfast đang giữ quyền điều chỉnh giá này hàng năm.
Việc thuê pin, cũng đồng nghĩa với việc trên chiếc xe mà bạn vận hành sẽ có sở hữu của cả 2 bên là phía bạn cho chiếc xe và phía nhà sản xuất sở hữu pin, nếu như có va chạm hỏng hóc gì xảy ra, đó sẽ là một vấn đề pháp lý tương đối phức tạp cho vấn đề bồi thường cho bên thứ 3 nếu có hoặc là giữa bạn và nhà sản xuất, tôi cố tìm hiểu nhưng cũng chưa thấy tiền lệ cho việc này. Hay thử hình dung một tình huống bất cẩn bạn lái chiếc xe này bị ngập nước và gây hỏng khối pin, thì cũng chưa có tiền lệ gì cho việc quy trách nhiệm và bồi thường khối pin này như thế nào cho nhà sản xuất.
Vì khối pin là thuộc sở hữu của nhà sản xuất, việc đó cũng đồng nghĩa với việc bạn không được phép can thiệp hay mở ra kiểm tra khối pin này. Liệu trong đó có các thiết bị ghi lại hành trình, thói quen sử dụng và kết nối để đưa thông tin này đi đâu hay không cũng là một câu hỏi nhạy cảm, với một số người đây cũng là rủi ro không mấy dễ chịu.
Tựu chung lại, đến thời điểm này các ưu điểm của chính sách thuê pin đang là vượt trội, giúp người dùng dễ dàng sở hữu được chiếc xe điện với nhiều ưu thế so với chiếc xe động cơ đốt trong cùng phân khúc. Những nhược điểm và rủi ro là những thứ còn nằm phía trước và sẽ cần thêm thời gian để chúng ta kiểm chứng.
Thành Công