Khác biệt lớn nhất trong hành vi sử dụng xe điện so với xe động cơ đốt trong đó là bạn có thể 'tiếp nhiên liệu' tại nhà. Vậy sạc điện ở nhà có an toàn, trong bài viết này chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu nội dung này nhé.
Về mặt kỹ thuật, bạn có thể sạc ô tô của mình mà không cần thiết bị sạc chuyên dụng tại nhà, nhưng cách này thường không phải là cách tối ưu nhất cũng như không an toàn nhất. Vậy thực sự thì tại sao việc sạc xe điện (EV) có thể không an toàn? Và điều gì làm cho thiết bị sạc tại nhà an toàn hơn?
Điều gì có thể không an toàn khi sạc EV mà không có bộ sạc chuyên dụng tại nhà?
Quá tải điện
Mối nguy hiểm chính với việc sạc xe điện là cường độ dòng điện. So với các thiết bị gia dụng thông thường, ô tô điện có thể tiêu thụ nhiều năng lượng hơn: chỉ cần cắm EV vào ổ cắm tiêu chuẩn sẽ tiêu thụ khoảng 2.300 watt (W). Để so sánh, lò vi sóng trung bình sử dụng khoảng 1.000 W, một nổi lẩu thường chạy ở công suất tiêu thụ là 2.000 W, trong khi máy tính xách tay sử dụng khoảng 50 W. Do đó, nó có thể gây nguy hiểm nếu xử lý không đúng cách, mà tải trọng cao như vậy, đặc biệt là trong trường hợp nhiều thiết bị công suất cao được bật đồng thời, có thể khiến hệ thống điện trong nhà bị quá tải.
Thông thường, hệ thống an toàn điện sẽ ngắt cầu chì hoặc cầu dao, bảo vệ ngôi nhà khỏi các hư hỏng, tuy vậy bạn vẫn sẽ bị mất điện và phải đặt lại cầu dao, đồng thời ô tô của bạn sẽ không được sạc.
Tình huống tồi tệ hơn là nếu bộ ngắt mạch không ngắt hoặc hệ thống dây điện trong nhà của bạn đã cũ hoặc bị lỗi. Trong những trường hợp đó, công suất cao có thể khiến mạch điện của bạn quá nóng, có thể gây ra hỏa hoạn.
Sử dụng dây nối dài
Một nguy cơ phổ biến khác thường phát sinh khi sạc EV tại nhà là việc sử dụng dây nối dài vì các ổ cắm có thể cách xa nhà để xe và cáp sạc đi kèm với xe điện thường chỉ dài vài mét. Tuy nhiên, dây nối dài có thể không được sản xuất để sử dụng ngoài trời và không có xu hướng chịu được thời tiết. Đây là một vấn đề vì xe điện thường có xu hướng đỗ bên ngoài, nghĩa là dây điện nối dài thường được sử dụng dưới trời mưa hoặc nắng gắt, có thể làm chúng quá nóng hoặc gây nguy cơ giật.
Một vấn đề phổ biến khác với dây nối dài là nhiều dây không đạt chuẩn để truyền tải điện cần thiết để sạc EV, nhiều loại bị giới hạn ở mức 2.000 W hoặc dưới 2.000 W, nghĩa là bất kỳ mức tải cao hơn nào cũng sẽ khiến chúng quá nóng và gây ra nguy cơ hỏa hoạn. Và không giống như ổ cắm tiêu chuẩn có bộ ngắt mạch chuyên dụng, nhiều dây nối dài không thực hiện bất kỳ cơ chế bảo vệ cụ thể nào.
Điều gì khiến thiết bị sạc xe điện tại nhà trở nên an toàn?
Được thiết kế để mang tải trọng cao
Không giống như ổ cắm tiêu chuẩn hoặc dây nối dài, thiết bị sạc EV tại nhà được thiết kế đặc biệt và nối dây để xử lý tải điện cao. Nó thường được kết nối trực tiếp với hộp công tơ tổng và có bộ ngắt mạch chuyên dụng riêng, tăng thêm mức độ bảo vệ và cho phép nó rút tải cao hơn một cách an toàn.
Thời tiết
Không giống như ổ cắm điện gia dụng hoặc dây nối dài, trạm sạc được thiết kế để đặt bên ngoài và chịu được các tác động của thời tiết để hoạt động an toàn trong mưa, tuyết, gió, mưa đá hoặc nắng mà không bị quá nóng hoặc khiến người dùng gặp bất kỳ nguy cơ tiềm ẩn nào.
Chống va đập và bền
Bên cạnh khả năng chống chịu với thời tiết, trạm sạc gia đình cũng rất chắc chắn và có thể chịu được nhiều tác động vật lý mà không bị hư hỏng như bị xe cán qua.
Phần mềm
Ngoài thiết kế phần cứng của các trạm sạc tại nhà, chúng còn đi kèm với phần mềm tùy chỉnh giúp người dùng kiểm soát và hiểu rõ hơn về quy trình sạc, cho phép tối ưu hành vi sạc theo nhu cầu.
Sạc thông minh
Một trong những cách mà phần mềm có thể giúp tăng cường khả năng sạc tại nhà là thông qua các giải pháp sạc thông minh. Sạc thông minh là một thuật ngữ chung bao gồm một loạt các tính năng thông minh, một trong số đó là cân bằng tải động. Không cần quá kỹ thuật, tính năng này sẽ tự động điều chỉnh nguồn điện mà trạm sạc sử dụng để phù hợp với những thay đổi về mức sử dụng điện trong nhà bạn.
Ví dụ: Nếu nhiều thiết bị điện công suất tải lớn và xe điện đều được bật đồng thời, tính năng cân bằng tải động có thể quyết định dừng hoặc làm chậm quá trình sạc của ô tô để giải phóng dung lượng cho các thiết bị khác. Sau khi chúng được tắt, bộ sạc sẽ tiếp tục hoặc tăng tốc độ sạc của EV.
Quyền riêng tư và bảo mật
Sạc thông minh thường đi kèm kết nối internet tích hợp, khi dữ liệu và thông tin được trao đổi để tối ưu hóa quy trình sạc và cung cấp cho người lái xe cái nhìn sâu sắc về hành vi của họ, điều cơ bản là đảm bảo rằng chỉ dữ liệu cần thiết được sử dụng và không có thông tin nhạy cảm nào bị tiết lộ.
Các trạm sạc gia đình được kết nối hiện đại có các biện pháp bảo vệ tích hợp để đảm bảo dữ liệu họ sử dụng được lưu trữ và trao đổi an toàn. Tuy nhiên, về lâu dài, cách tốt nhất để đảm bảo an toàn thông tin là luôn cập nhật trạm sạc của bạn: các bản cập nhật phần mềm mang đến các bản sửa lỗi và bản vá bảo mật để đảm bảo khắc phục mọi điểm yếu và dữ liệu người dùng được bảo vệ an toàn.
Nhìn chung khi sử dụng nguồn điện công suất tải cao về cơ bản đi kèm với một số rủi ro. Tuy nhiên, cho đến nay, các trạm sạc tại nhà là cách an toàn nhất để sạc ô tô điện và đi kèm với nhiều biện pháp bảo vệ phần mềm cũng như vật lý.
