Đã bao giờ bạn tự hỏi điểu gì xảy ra với chiếc xe điện của mình khi di chuyển trong thời tiết giá lạnh và có sự khác biệt nào so với xe động cơ đốt trong không?
Về cơ bản thời tiết khí khậu ở Việt Nam không quá khắc nghiệt như một số nước trên thế giới, tuy nhiên một số khu vực ở Việt Nam cũng hay gặp phải thời tiết giá lạnh vào mùa đông, thậm chí nhiệt độ xuống rất thấp ở ngưỡng đóng băng, điều gì sẽ xảy ra nếu bạn cần di chuyển với xe điện trong điều kiện thời tiết như vậy?
Nếu bạn đang tìm mua hoặc thuê một chiếc xe điện, bạn cũng có thể tự hỏi việc sở hữu một chiếc xe điện khác với việc sở hữu một chiếc xe động cơ đốt trong (ICE) trong thời tiết lạnh giá như thế nào?
Câu trả lời ngắn gọn: nó hơi khác một chút, nhưng không nhiều.
Nhìn chung, pin có phạm vi nhiệt độ lý tưởng trong khoảng 15-26 độ C và nếu chúng ở quá xa ngoài phạm vi đó, chúng sẽ kém hiệu quả hơn nhưng không đáng lo ngại.
Theo Phân tích của Geotab: nhiệt độ hoạt động lý tưởng để EV đạt được phạm vi hoạt động tối đa là 21,5 C (70 F). Ở nhiệt độ này, EV hoạt động tốt hơn phạm vi định mức của chúng lên tới 115%. (*)
Pin EV hoạt động tốt nhất trong một phạm vi nhiệt độ nhất định vì năng lượng của nó được tạo ra bởi một phản ứng hóa học hoạt động tốt nhất trong phạm vi nhiệt độ đó. Trong điều kiện cực lạnh, xe điện trung bình mất khoảng 20% phạm vi hoạt động. Để so sánh, xe ICE mất khoảng 15-20% MPG. EV của bạn giảm phạm vi di chuyển trong thời tiết lạnh vì pin tiêu tốn thêm năng lượng để giữ ấm. Một điều quan trọng cần biết: việc tiếp xúc với nhiệt độ quá lạnh sẽ không làm suy giảm pin xe điện của bạn về lâu dài. Sau khi nhiệt độ ấm lên, phạm vi EV của bạn sẽ trở lại bình thường.
Tất cả những gì đã nói, bằng cách làm theo một số mẹo đơn giản, bạn có thể tối đa hóa phạm vi EV của mình ở nhiệt độ lạnh.
Năm lời khuyên về thời tiết lạnh cho xe điện:
1. Hãy thử sử dụng bộ sưởi ghế và vô lăng thay vì bộ sưởi.
Hệ thống sưởi ghế & vô lăng sử dụng ít năng lượng hơn so với hệ thống sưởi toàn bộ ô tô của bạn. Nói chung, cả xe điện và xe ICE đều mất điện do mất nhiệt, nhưng động cơ đốt trong tạo ra nhiều nhiệt hơn và phần nhiệt này được sử dụng để làm nóng xe. Trình điều khiển EV không xử lý như vậy. Tuy nhiên, một số nhà sản xuất ô tô EV hiện đang làm ấm cabin bằng một thứ gọi là "bơm nhiệt" (heat pump), truyền năng lượng nhiệt từ động cơ điện và pin vào cabin.
2. Làm nóng xe trước khi di chuyển bằng ứng dụng EV của bạn.
Hầu hết các xe điện đều đi kèm với một ứng dụng tích hợp. Trong ứng dụng này, bạn có thể sưởi ấm cabin EV của mình trước khi rời đi. Đó là một tình huống đôi bên cùng có lợi: bạn có một cabin ấm cúng hơn và bạn có thể làm nóng pin của mình đến nhiệt độ hiệu quả hơn. (Lý tưởng nhất là bạn có thể làm nóng EV của mình trong khi vẫn cắm điện để giữ cho pin của bạn ở mức đầy nhất có thể.)
3. Quá trình sạc có thể mất nhiều thời gian hơn ở nhiệt độ lạnh. Lên kế hoạch phù hợp.
Xe điện của bạn có một thứ gọi là Hệ thống quản lý pin (BMS), giúp điều chỉnh tốc độ sạc của bạn. BMS giống như bộ não của pin, nó quan tâm đến sự an toàn của pin. Khi trời lạnh, hệ thống quản lý nhiệt có thể giới hạn tốc độ sạc để giữ an toàn cho pin. Khi nhiệt độ của pin ấm lên đến phạm vi lý tưởng đối với tính chất hóa học của pin, BMS của bạn sẽ nới lỏng giới hạn sạc.
4. Đậu xe trong gara (nếu có thể).
Nhìn chung khi ở nhà, hay đi ra ngoài (có thể là đi mua sắm hoặc ăn uống) nếu bạn có thể lựa chọn nhiều vị trí đỗ xe hãy chọn chỗ đỗ nơi pin của bạn ấm hơn một chút.
5. Giữ Trạng thái sạc (State of Charge - SoC) của pin trên 20%.*
Khi bên ngoài trời lạnh, BMS của bạn sẽ dự trữ một phần trăm năng lượng pin để tự làm ấm. Tỷ lệ phần trăm đó thay đổi theo từng loại xe, vì vậy, tốt nhất bạn nên tham khảo sổ tay hướng dẫn sử dụng ô tô của mình, nhưng một nguyên tắc nhỏ là cố gắng giữ cho SoC pin của bạn ở mức trên 20%.
*Tham khảo Sổ tay hướng dẫn dành cho chủ sở hữu EV của bạn để biết thêm chi tiết cụ thể về các phương pháp hay nhất cho kiểu máy của bạn.
Lưu ý thêm:
Kiểm tra áp suất lốp để đảm bảo rằng lốp xe của bạn đã được bơm căng hoàn toàn, sử dụng chế độ ECO (hoặc Chế độ Chill nếu bạn là người lái xe Tesla), đồng thời cất găng tay và mũ trong ô tô của bạn để đề phòng! Nếu bạn sống ở nơi có khí hậu lạnh giá và vẫn lo lắng về việc xe điện của mình sẽ hoạt động như thế nào ở nhiệt độ lạnh, hãy yên tâm: ngay cả ở Na Uy (một quốc gia thường xuyên lạnh giá), xe điện vẫn tiếp tục chiếm 65% tổng doanh số bán ô tô và trong một nghiên cứu năm 2020, Liên đoàn ô tô Na Uy phát hiện ra rằng xe điện đưa ra nhiều cảnh báo về quãng đường đi được thấp hơn và khả năng sạc cũng lâu hơn. Trong cơn bão I-95 ở Richmond, VA, một người lái xe Tesla đã bị mắc kẹt trong xe của cô ấy trong 16 giờ bắt đầu với pin ở mức 74% và về nhà với pin ở mức 61%.
Xem thêm:
Thử nghiệm phạm vi chạy điện trong mùa đông của Liên đoàn ô tô Na Uy
To what degree does temperature impact EV range?
